نظری به حرکت جدیدیۀ آسیای میانه
نویسنده
چکیده مقاله:
حرکت جدیدیّه در ابتدا همچون جریانی فرهنگی و معرفتی در اواخر سدۀ نوزدهم میلادی در میان روشنفکران آسیای میانه عرض هستی کرد و در آغاز سدۀ بیستم همچون جریان اجتماعی و سیاسی اصلاح‌‌خواهانه در تحول و دگرگونی‌های جامعه نقش معینی ایفا کرد. این مقاله با هدف بررسی چیستی این حرکت و معرفی رهبران و طرفداران و نیز مراکز آن به نگارش درآمده است. مسائلی نظیر تربیت جوانان از طریق اصلاح اصول تعلیم و بنیاد مدارسی با اصول نو، سبک کردن احوال مردم زحمت‌کش، به‌ترتیب درآورن مالیا‌ت‌ها و کم کردن آنها، قطع مهاجرت دهقانان روس به کشور ترکستان، اصلاح اصول کشورداری و... از مهم‌ترین اهداف حرکت جدیدیه در ترکستان تا انقلاب فوریۀ سال ۱۹۱۷م روسیه است. از رهبران این حرکت در کشور ترکستان نیز می‌توان به محمودخواجه بهبودی، عبدالقادر شکوری و منور قاری اشاره کرد. در جریان حرکت جدیدیۀ بخارا، در ردیف روشنفکران، تاجران محلی نیز داخل شدند و بدین ترتیب، بندهایی در حوزۀ امارات به مقصد و مرام جدیدان بخارا اضافه شد. جدیدان که ادامه‌دهندگان فعالیت معارف‌پروران سدۀ نوزدهم بودند، در شرایط خانیگری خیوه نیز به‌دلیل موقعیت ضعیف مخالفان در این دیار، امکان فعالیت آزادانه داشتند و مقصد و مرام آنها با جدیدان کشور ترکستان و مخصوصاً بخارا موافقت می‌کرد. بنابراین در یک نتیجه‌گیری کلی می‌توان گفت حرکت جدیدیه، چه در حدود ترکستان چه امارت بخارا و خانیگری خیوه، در بیداری مردم نقش اساسی داشته و در ترغیب و تشویق نوسازی‌ها خدمتی جامع کرده است.
منابع مشابه
آسیای میانه؛ ایران و اسلام
مذهب و سیاست در جهان اسلام همسایة دیواربه‌دیوار یکدیگرند. تحولات کنونی منطقه نیز، خواه بهار عربی، بیداری اسلامی یا افراط‌گرایی مذهبی نامیده شود، تأکیدی بر این واقعیت است. اما باز گشت مذهب به سیاست چندان هم بی‌دغدغه نیست؛ ظاهراً، نیروی مذهب چهره‌ای ژانوسی دارد و هم‌زمان دو گرایش متخالف از خود نشان داده است: سازنده و مخرب، افراط‌گرایی مذهبی و اصلاح زندگی. پیدایی نظام جمهوری اسلامی ایران در سال 197...
متن کاملجریانات اسلام گرا در آسیای میانه(مرکزی)
جنبشهای اسلامی بازیگران مهمی در عرصهی سیاسی محسوب میشوند و در منطقهی آسیای مرکزی -که بخشی از جهان اسلام به شمار میروند- از اهمیت ویژهای برخوردارند. در این مقاله تلاش میشود تا به بررسی وضعیت جنبشهای اسلامی در منطقهی آسیای مرکزی بپردازیم و به این سؤالات پاسخ دهیم که این جریانات چه نقشی در تحولات این منطقه دارند و اشتراکات و افتراقات آنها از نظر مبانی فکری و مشی مبارزاتی چیست ؟
متن کاملآسیای میانه (شرق دریای خزر) - کلیات جغرافیایی
موقعیت جغرافیایی آسیای میانه در مطالعات جغرافیایی توجه به موقعیت جغرافیایی هر مکان که وضعیت آن را در ارتباط با مراکز و کانون های پراهمیت دیگر در ابعاد مختلف (سیاسی، اقتصادی، نظامی و فرهنگی) می سنجد؛ در کنار موقع ریاضی و محل استقرار آن در سطح زمین از اهمیت ویژه برخوردار است. موقع و محل ریاضی هر مکان در سطح زمین پیوسته ثابت و پایدار است و در طول تاریخ تغییر نمی کند ولی مو...
متن کاملسنت «چراغ روشن‌کنی» اسماعیلیان آسیای میانه
سنت «چراغ روشن‌کنی» یکی از باشکوه‌ترین آیین‌های مذهب جماعت اسماعیلی بدخشان تاجیکستان، افغانستان و شمال پاکستان است که در میان اهالی این مناطق با نام‌های «دعوت»، «دعوت پیر شاه ناصر» و «چراغ روشن‌کنی» معروف است. دربارۀ تاریخ پیدایش این آیین و فلسفۀ آن اختلاف‌نظر وجود دارد. برخی چون برتلس و ا. خماروف بر این باورند که «چراغ روشن‌کنی» تاریخ خیلی قدیمی داشته و از آیین مهرپرستی و دین زردشتی برای اسم...
متن کاملمنابع من
با ذخیره ی این منبع در منابع من، دسترسی به آن را برای استفاده های بعدی آسان تر کنید
ذخیره در منابع من قبلا به منابع من ذحیره شده{@ msg_add @}
عنوان ژورنال
دوره 8 شماره 16
صفحات 9- 16
تاریخ انتشار 2007-09-01
با دنبال کردن یک ژورنال هنگامی که شماره جدید این ژورنال منتشر می شود به شما از طریق ایمیل اطلاع داده می شود.
کلمات کلیدی
میزبانی شده توسط پلتفرم ابری doprax.com
copyright © 2015-2023